تاريخ انتشار در سايت سازمان سوسياليستهای ايران ـ سوسیالیستهای طرفدار راه مصدق در روز جمعه ۴ بهمن ماه ١٣٩٨ / ٢۴
ژانویه ٢٠٢٠
درهمین رابطه: ـ
|
نشريه اينترنتی جنبش سوسياليستی آرشيو
تو
|
|
آدرس لینک به این صفحه در سايت سازمان سوسياليستهای ايران: ـ |
مهدی اخوان ثالث (م. امید) شعر "زمستان" را در جریان کودتای ۲۸ مرداد سرود
زمستان عنوان مشهورترین شعر مهدی اخوان ثالث (م. امید) است. او این شعر را در جریان کودتای ۲۸ مرداد سرود. شعر دارای دو لایه است: در لایه اول، راوی مشغول توصیف سرمای سوزان آخرین فصل سال است، اما در لایه زیرین راوی یخبندان فضای سیاسی کشور را به تصویر می‌کشد. شاعر در به تصویر کشیدن فضای سیاسی بسیار متبحرانه عمل کرده و شباهت خفتگان سیاسی با زمستان را خوب توصیف نموده‌است.با توجه به دسته بندی متون از دیدگاه بارت این شعر، متن نویسایی محسوب میشود که در آن مؤلف در بند کارکرد شعری زبان است. این متون را امبرتو اکو متون باز می نامد که خوانش های مختلفی می تواند از آن صورت بگیرد. برای مثال قرابت بسیار نزدیکی را میتوان از این شعر با استبداد و خفقانی که جمهوری اسلامی ایران - با اینکه پیدایشش بسیار متأخر تر از زمان نگارش این شعر می باشد - طی سال ها بر مردم ایران تحمیل کرده است، دریافت کرد.
زمستان
سلامت را نمی‌خواهند پاسخ گفت
سرها در گریبان است
کسی سر بر نیارد کرد پاسخ گفتن و دیدار یاران را
نگه جز پیش پا را دید، نتواند
که ره تاریک و لغزان است
وگر دست محبت سوی کس یازی
به اکراه آورد دست از بغل بیرون
که سرما سخت سوزان است
نفس، کز گرمگاه سینه می‌آید برون، ابری شود تاریک
چو دیوار ایستد در پیش چشمانت
نفس کاین است، پس دیگر چه داری چشم؟
ز چشم دوستان دور یا نزدیک
مسیحای جوانمرد من! ای ترسای پیر پیرهن چرکین
هوا بس ناجوانمردانه سرد است … آی …
دمت گرم و سرت خوش باد
سلامم را تو پاسخ گوی، در بگشای
منم من، میهمان هر شبت، لولی وش مغموم
منم من، سنگ تیپا خوردهٔ رنجور
منم، دشنام پست آفرینش، نغمهٔ ناجور
نه از رومم، نه از زنگم، همان بیرنگ بیرنگم
بیا بگشای در، بگشای، دلتنگم
حریفا! میزبانا! میهمان سال و ماهت پشت در چون موج می‌لرزد
تگرگی نیست، مرگی نیست
صدایی گر شنیدی، صحبت سرما و دندان است
من امشب آمدستم وام بگزارم
حسابت را کنار جام بگذارم
چه می‌گویی که بیگه شد، سحر شد، بامداد آمد!
فریبت می‌دهد، بر آسمان این سرخی بعد از سحرگه نیست
حریفا! گوش سرما برده‌است این، یادگار سیلی سرد زمستان است
و قندیل سپهر تنگ میدان، مرده یا زنده
به تابوت ستبر ظلمت نه توی مرگ اندوه، پنهان است
حریفا! رو چراغ باده را بفروز، شب با روز یکسان است
سلامت را نمی‌خواهند پاسخ گفت
هوا دلگیر، درها بسته، سرها در گریبان، دستها پنهان
نفسها ابر، دلها خسته و غمگین
درختان اسکلتهای بلور آجین
زمین دلمرده، سقف آسمان کوتاه
غبار آلوده مهر و ماه
اجرای موسیقایی شعر[ویرایش]
شعر زمستان ابتدا توسط خانم پروین خواننده شناخته شده دهه ۳۰ و ۴۰ خوانده شد. در دهه ۷۰ هجری شمسی در قالب آلبومی تحت عنوان زمستان با آواز شهرام ناظری و موسیقی محمدرضا درویشی اجرا گردید.[۱] اجرای دیگر این شعر مربوط به آلبومی است با عنوان «زمستان است». این اثر با آواز محمدرضا شجریان و موسیقی حسین علیزاده در سال ۱۳۸۰ منتشر شد. این اثر ضبط زندهٔ از کنسرت ۱۳۷۹ در کالیفرنیا است. این آلبوم، در آواز داد و بیداد اجرا شده که از طرح‌ها و ابداعات حسین علیزاده است. در ابتدای آلبوم، رنگ اصول در داد و بیداد نواخته میشود و سپس آواز بر شعر زمستان مهدی اخوان ثالث آغاز می‌گردد که تا پایان برنامه ادامه می‌یابد و ضربی‌هایی در لابلای آواز به صورت بداهه نواخته میشود.
همچنین گروه کامکارها نیز این شعر را به همراه موسیقی اجرا کرده‌است. گروه کتاب گویا در سال ۱۳۹۷ منظومه شکار از مجموعه زمستان را به صورت صوتی اجرا کرد و در دسترس همگان قرار دارد. منظومه مقدمه‌ای به نثر دارد که خانم فریناز عسگری (نیایش) آن را اجرا کرده و خود منظومه شکار را سهیل قاسمی اجرا کرده‌است. ضبط و تدوین در استودیو روژان و توسط محمد عباسی انجام گرفته‌است.
به نقل از ویکی پدیا(دانشنامه آزاد) ـ
ــ تسلی و سلام ــ برای پیر محمد احمدآبادی (محمد مصدق) ـ شعر
اخوان ثالث برای مصدق ـ «دیدی دلا که یار نیامد» ، با صدای اخوان ثالث
http://www.ois-iran.com/2018/ordibehesht-1397/ois-iran-7944-Akhavan_Sales-tasalie_wa_salam.htm
ــ بهروزبهزادي . روزنامه‌نگار ــ شعراخوان و تولد دوباره دكتر مصدق
http://www.ois-iran.com/2017/esfand-1395/ois-iran-7531-Achawan_wa_Mossadegh.htm
ــ مهدی اخوان ثالث (م. امید) شعر« نوحه» را در رابطه با مرگ دكتر مصدق سرود
http://www.ois-iran.com/2017/esfand-1395/ois-iran-7532-Mehdi_Achawan_Sales-nohah.htm
ــ مهدی اخوان ثالث (م. امید) شعر "زمستان" را در جریان کودتای ۲۸ مرداد سرود
http://www.ois-iran.com/2020/bahman-1398/ois-iran-8600-zemestan-Akhavan-Sales.htm
ــ درگذشت مهدی اخوان ثالث ـ هیئت تحریریه نشریه جنبش سوسیالیستی ـ نشریه سازمان سوسیالیستهای ایران ـ
www.ois-iran.com/2020/bahman-1398/ois-iran-8608-dargozashte-Mehdi-Akhavan-Sales.htm
ــ شعر"کتیبه" ، سروده مهدی اخوان ثالث
www.ois-iran.com/2020/bahman-1398/ois-iran-8609-Katibeh-Mehdi-Akavan-Sabet.htm
ــ ويژه نامه کودتای ٢٨مرداد ١٣٣٢
http://www.tvpn.de/ois/ois-iran-wizahnamahe-%2028-mordad-1386.htm
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
